Authors/Buridan/Quaestiones in analytica priora/Liber 2/Q15

From The Logic Museum
Jump to navigationJump to search
Q14 Q16
Latin English
Quaestio 15a UTRUM IN SECUNDA FIGURA POSSIT FIERI PETITIO PRINCIPII QUANTUM AD PRAEMISSAM AFFIRMATIVAM
Quaeritur, decimo quinto, utrum in secunda figura possit fieri petitio principii quantum ad praemissam affirmativam.
1. Arguitur quod sic: quia ubicumque arguitur a minus noto ad magis notum, ibi petitur principium; sed in secunda figura ita potest esse praemissa affirmativa minus nota conclusione sicut praemissa negativa; igitur potest peti principium quantum ad praemissam affirmativam sicut quantum ad praemissam negativam.
2. Item, ubicumque potest esse syllogismus circularis, ibi potest esse petitio principii; sed prius Aristoteles docuit syllogizare circulariter in secunda figura tam quantum ad praemissam affirmativam quam quantum; igitur ... et caetera.
Oppositum declarat Aristoteles in secundo huius.
Notandum est, ut dictum fuit prius, quod petere principium est sumere idem ad sui ipsius probationem. Et si hoc non fiat statim in aliquo syllogismo, tunc ad hoc quod fiat non statim exigitur primo quod minus notum sumatur ad probationem magis noti, et secundo quod illud minus notum assumptum sit innatum probari per illud magis notum. Istis enim duabus condicionibus observatis, et non aliter, proveniret, de primo ad ultimum, si praemissa minus nota assumpta proberetur sicut innata est probari, quod idem acciperetur ad sui ipsius probationem. Ut si A sit minus notum quam B et innatum probari per B, tunc si dicas 'A est; ergo B est', erit ibi virtualiter petitio principii, quae explicabitur si antecedens, scilicet A, probetur sicut est innatum probari: quia si dicetur 'B est; ergo A est' et tu dicebas 'A est; ergo B est', de primo ad ultimum concludetur 'B est; ergo B est'.
Ex istis dictis sequitur ulterius quod numquam in syllogismo petitur principium proprie loquendo quantum ad aliquam praemissam nisi contingat circulariter syllogizare illam praemissam per conclusionem.
Ex istis dictis solvitur quaestio. Quia sicut contingit praemissam circulariter syllogizare per conclusionem, ita contingit quantum ad illam petere principium, et non aliter. Modo prius determinatum est quam praemissam contingat syllogizare circulariter et quam non. Et ideo, quia dictum fuit quod si conclusio fuerit particularis, nullam praemissam universalem contingit circulariter syllogizare, ideo, per consequens, nec petere principium quantum ad eam. Deinde dictum fuit etiam quod si conclusio fuerit negativa non contingit gratia formae praemissam affirmativam syllogizare circulariter, eo quod affirmativa non concluditur gratia formae nisi per affirmativas. Et sic intendit Aristoteles quod in secunda figura non contingit petere principium quantum ad praemissam affirmativam, quia semper in secunda figura conclusio est negativa. Tamen potest concedi quod gratia materiae et ex quibusdam hypothesibus potest peti principium in secunda figura quantum ad affirmativam, quia sic etiam syllogizari potest illa affirmativa circulariter, sicut ante determinatum fuit.
Sed ultimo notandum est quod aliquando accipimus 'petitionem principii' large, et tunc sufficit quod obseruetur prima dictarum condicionum, ita quod universaliter dicamus esse petitionem principii si minus notum sumatur ad probationem magis noti, quamvis non sit natum probari per illud. Et isto modo, large, utuntur sophistae 'petitione principii.
Et per hoc solutae sunt rationes quae adductae fuerunt, scilicet tam prima quam secunda.

Notes